Coraz wyższy udział generacji mocy ze źródeł odnawialnych (OZE) wpływa na cenę energii w Europie. Polsce ciąży duży udział energii wytwarzanej z surowców kopalnych.

W IVQ 2022 wzrost udziału generacji z OZE w polskim miksie energetycznym o 1[%] powodował obniżenie ceny energii o 0.487[%], w IQ 2023 – o 0.521[%], a w IIQ 2023 – o 0.557[%]. Średnio w latach 2018 – 2023 (IIQ)  wzrost udziału generacji z OZE w miksie o 1[%] powodował obniżenie ceny energii o 0.243[%]. […]

W IVQ 2022 wzrost udziału generacji z OZE w polskim miksie energetycznym o 1[%] powodował obniżenie ceny energii o 0.487[%], w IQ 2023 – o 0.521[%], a w IIQ 2023 – o 0.557[%]. Średnio w latach 2018 – 2023 (IIQ)  wzrost udziału generacji z OZE w miksie o 1[%] powodował obniżenie ceny energii o 0.243[%].

Od kilku lat można obserwować wzrost udzaiału OZE w polskim miksie energetycznym. Od połowy 2021 trend ten nabrał wyraźnego przyspieszenia, a wpływ OZE na cenę energii jest coraz większy. Wzrost udziału OZE w miksie wspiera oczywiście spadki cen energii. Niestety udział surowców kopalnych w polskim miksie energetycznym pozostaje znaczny. I sięga niekiedy 80 procent. Tymczasem  w Europie z tych samych surowców kopalnych pochodzi około 30 procent energii (uwzględniając źródła nuklearne, których w Polsce brak).  

Dwa państwa UE korzystają w największym stopniu z surowców kopalnych (głównie węgiel kamienny i brunatny) do wytwarzania energii. Są to Niemcy i Polska.

W przypadku Niemiec udział węgla nieco wzrósł z uwagi na wyłączenie w kwietniu 2023 ostatnich jednostek nuklearnych.

Mimo to na przykład węgiel kamienny jest ostatnio źródłem około 7-10 procent energii w Niemczech:

Tymczasem w Polsce udział energii z węgla kamiennego w miksie to ostatnio 46 – 51 procent:

Dla całej UE udział węgla kamiennego w miksie, to 5-7 procent:

W UE od roku 2020 udział OZE w miksie , nawet po agregacji do interwałów miesięcznych i uwzględnieniu źródeł nuklearnych, często przekracza 50 procent:

Tymczasem w Polsce, gdzie brak źródeł nuklearnych, ten udział waha się od 27 do 40 procent:

Mimo to, rok 2023 i tak zapowiada się w Polsce rekordowo pod względem udziału OZE, a zwłaszcza źródeł fotowoltaicznych w miksie. Do tej pory nigdy  o tej porze roku udział OZE w miksie nie był tak wysoki:

To jednak nie wystarczy, żeby skutecznie konkurować z resztą UE pod względem poziomu cen energii. Miks z dużym udziałem węgla powoduje, że od początku 2023 cena energii w Polsce jest średnio o około 40 procent wyższa niż średnia cena energii w UE:

Jest to oczywiście bezpośrednio związane z kosztami wytwarzania energii, które z powodu naszego miksu energetycznego obecnie są w Polsce wyższe niż średnie koszty wytwarzania w UE. Główną rolę odgrywa tu fakt, że w styczniu 2023 koszty wytwarzania energii z miału energetycznego PSCMI1 stały się wyższe niż koszty wytwarzania z węgla ARA, a następnie w lutym 2023 przekroczyły poziom kosztów wytwarzania z gazu ( tu – gaz TTF, ale cena gazu na TGE w [EUR/MWh] jest zwykle bardzo zbliżona , a najczęściej wyższa niż gazu TTF):

Generalnie im wyższy udział OZE w miksie energetycznym , tym większe jego oddziaływanie na cenę energii:

Zgodnie z intuicją, zwiększenie udziału OZE w miksie wspiera spadki cen energii elektrycznej. Jest to związane z obniżeniem kosztów wytwarzania energii.

Siłę powiązań udziału OZE w polskim miksie energetycznym z kursem TGEBase  w poszczególnych kwartałach 2018 – 2022 wyznaczono przy użyciu modeli ekonometrycznych na platformie ExMetrix. 

Dane o udziale OZE w miksie na koniec poszczególnych kwartałów w latach 2018- 2022:

DateUdział OZE w generacji mocy w Polsce *100[%]Wpływ generacji mocy z OZE na kurs TGEBaseGeneracja mocy z OZE wygładzonaTGEBase kurs wygładzony
2018-03-310.191858066-0.2255402422948.389467144.7798488
2018-06-300.19549446-0.3186708281978.349155198.6439156
2018-09-300.124099006-0.0202363822713.233422243.8668184
2018-12-310.234897886-0.2584192643890.430656169.6139381
2019-03-310.100296196-0.2789432233268.868942194.8210269
2019-06-300.230405258-0.1780454222595.76404221.7712786
2019-09-300.286901255-0.1372647472691.120143236.3584433
2019-12-310.227755736-0.197444563315.937009143.5389847
2020-03-310.196757812-0.1104299253418.730919140.9425871
2020-06-300.183858996-0.297276241806.881886231.9758732
2020-09-300.072007076-0.0079750352073.395739245.3071397
2020-12-310.065954-0.1667099081127.29325212.1282877
2021-03-310.056978186-0.0803691071653.76469237.3864647
2021-06-300.126960089-0.1950395531486.432388386.2138248
2021-09-300.0872799880.078033332639.536556425.4540631
2021-12-310.328036782-0.581249564173.204754443.0652469
2022-03-310.262307996-0.360886384800.582689496.1301886
2022-06-300.100965647-0.2698045342138.3027121132.285331
2022-09-300.151268591-0.505168673927.997017546.070845
2022-12-310.434441314-0.4875423964855.225054484.404742

W IVQ 2022 wzrost udziału generacji z OZE w miksie o 1[%] powodował obniżenie ceny energii o 0.487542396[%].

Reakcja modelu mówi o ile [%] zmieni się kurs TGEBase, gdy udział OZE w miksie energetycznym wzrośnie o 1[%].