Analiza bilansu pozycji otwartych na kontraktach terminowych ważnym narzędziem w ocenie sytuacji rynkowej.

Dla aktywów notowanych w obrocie giełdowym codziennie oprócz kursu podawane są takie wielkości, jak wolumen, czy liczba otwartych pozycji na kontraktach terminowych. Co tydzień z kolei publikowane są przez Commitments of Traders (COT) szczegółowe raporty dotyczące struktury inwestorskiej (podział rynku na grupy inwestorów z podaniem liczby otwartych długich i krótkich pozycji na kontraktach terminowych, a […]

Dla aktywów notowanych w obrocie giełdowym codziennie oprócz kursu podawane są takie wielkości, jak wolumen, czy liczba otwartych pozycji na kontraktach terminowych. Co tydzień z kolei publikowane są przez Commitments of Traders (COT) szczegółowe raporty dotyczące struktury inwestorskiej (podział rynku na grupy inwestorów z podaniem liczby otwartych długich i krótkich pozycji na kontraktach terminowych, a w przypadku giełd amerykańskich nadzorowanych przez Commodity Futures Trading Commission – również informacje pozwalające określić grupy inwestorów według wielkości otwartych pozycji).

Wymienione wyżej dane umożliwiają wyciagnięcie dodatkowych wniosków na temat możliwego rozwoju sytuacji na rynku. 

Poniżej prezentujemy kilka przykładów danych rynkowych dla czterech aktywów notowanych na giełdach amerykańskich. W każdym przykładzie osobno przedstawiono dane dla dużych inwestorów. Ponadto w zależności od struktury inwestorów na danym rynku – dane dla grupy funduszy inwestycyjnych lub dla ogółu inwestorów.

Przykład pierwszy – alkohol etylowy CHICAGO ETHANOL (PLATTS) FUTURES (ICE Futures U.S.).

Na tym rynku grupę dominującą stanowią producenci, przetwórcy oraz handlowcy. Grupa ta posiada około 80% kontraktów terminowych. W związku z tym faktycznie decyduje o kursie. W szczególności rynek kształtują duzi inwestorzy z tej grupy. Widać to na wykresie poniżej. Gdy bilans otwartych pozycji wśród dużych inwestorów jest dodatni, kurs zazwyczaj rośnie, a gdy bilans jest ujemny – kurs spada.

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Druga pod względem wielkości grupa, to fundusze inwestycyjne. Jednak na tym rynku nie odgrywają tak znaczącej roli jak choćby na rynku soku pomarańczowego, ponieważ w jej posiadaniu jest jedynie około 16% kontraktów. W tej grupie bilans otwartych pozycji od bardzo dawna jest wyłącznie dodatni, a przecież kurs nie rośnie stale.

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Podział rynku na grupy inwestorów w ostatnich tygodniach:

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Przykład drugi – amerykański sok pomarańczowy (ICE FUTURES U.S.).

Na tym rynku grupa producentów, przetwórców i handlowców jest pod względem liczby posiadanych kontraktów porównywalna z grupą funduszy inwestycyjnych. Kiedy na rynku występują takie proporcje, dominującą rolę w kształtowaniu kursu odgrywają nastawione bardziej spekulacyjnie fundusze inwestycyjne.

W przypadku tego konkretnego rynku duzi inwestorzy wykazują cały czas bilans ujemny, a mimo to kurs soku pomarańczowego rośnie od 2020 roku.

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Za wzrost kursu odpowiadają tutaj fundusze inwestycyjne, często wykazujące dodatni bilans otwartych pozycji (przewagę długich nad krótkimi). Sytuacja taka ma miejsce bez przerwy od półtora roku:

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Podział rynku na grupy inwestorów w ostatnich tygodniach:

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Przykład trzeci – ropa Brent (ICE FUTURES ENERGY DIV).

Sytuacja na tym rynku różni się od poprzednich tym, że fundusze inwestycyjne nie mają tu w ogóle otwartych żadnych pozycji. Za kształtowanie się kursu praktycznie w całości odpowiada grupa producentów, przetwórcówi handlowców, a w szczególności podgrupa dużych inwestorów, którzy odgrywają rolę dominującą:

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Rynek jako całość podporządkowany jest tutaj dużym inwestorom. Pomimo, że mniejsi inwestorzy powodują, że cały rynek od wielu miesięcy wykazuje bilans dodatni, to kurs może spadać, za co odpowiadają krótkie pozycje dużych inwestorów.

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Podział rynku na grupy inwestorów w ostatnich tygodniach:

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Przykład czwarty – alkohol etylowy T2 FOB Rotterdam Barges (Platts) Future (NEW YORK MERCANTILE EXCHANGE).

W tym przypadku mamy strukturę inwestorską niemal identyczną jak w poprzednim (brak funduszy inwestycyjnych na rynku).

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Zatem podobnie wyglądają mechanizmy kształtujące kurs – dominacja dużych inwestorów:

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix

Podział rynku na grupy inwestorów w ostatnich tygodniach:

Źródło danych: CFTC , opracowanie ExMetrix