Wysoka dynamika cen gazu ziemnego ostatnich dniach. Przyczyny krótkoterminowe oraz powody bliższe fundamentom.

Sytuacja na rynku gazu ciągle nie jest ustabilizowana. Ostatnio kontrakty terminowe na surowiec podskoczyły jednego dnia aż o 30 proc. Te duże wahania cen spowodowane były serią niewielkich awarii w zakładach gazowych w Norwegii i planowanym zamknięciem kluczowego zakładu produkcyjnego w Holandii. Holenderski rząd chce bowiem zakończyć wydobycie gazu ziemnego z pola Groningen. Może to […]

Sytuacja na rynku gazu ciągle nie jest ustabilizowana. Ostatnio kontrakty terminowe na surowiec podskoczyły jednego dnia aż o 30 proc. Te duże wahania cen spowodowane były serią niewielkich awarii w zakładach gazowych w Norwegii i planowanym zamknięciem kluczowego zakładu produkcyjnego w Holandii. Holenderski rząd chce bowiem zakończyć wydobycie gazu ziemnego z pola Groningen. Może to nastąpić już w październiku 2023. Decyzja wynika ze szkód skutkujących trzęsieniami ziemi, które przez lata uszkodziły w regionie tysiące domów. Zamknięcie pola wydobywczego ma nastąpić 1 października tego roku. Ostateczna decyzja ws. zamknięcia pola na zostać jeszcze w tym miesiącu.

Pole Groningen od 1963 roku było kluczowym źródłem gazu ziemnego dla zachodniej Europy oraz kluczem dla dobrej sytuacji holenderskich finansów. Jego zamknięcie potencjalnie może przyczynić się do wzrostu cen gazu w Europie ze względu na ograniczenie podaży — jest to bowiem największe w Europie i jedno z największych na świecie dostępnych do wydobycia złóż gazu ziemnego. Jednak wydobycie z tego pola redukowano już znacznie wcześniej , więc efekt informacji o zakończeniu wydobycia jeszcze w tym roku powinien być raczej krótkoterminowy.

Z kolei seria niewielkich awarii w zakładach gazowych w Norwegii spowodowała zmniejszenie dopływu gazu do Europy. W ostatnich dniach zbiegło się to z wahaniami dopływu gazu ziemnego do Europy  przez Ukrainę . Obecnie przepływ przez punkt Uzhgorod (UA) – Velké Kapušany (SK) wraca do normy.

Dopływ gazu ziemnego do Europy od początku roku 2023 :

Opracowanie ExMetrix.

Do normy powoli wracają również nominacje dla gazu norweskiego:

Opracowanie ExMetrix.

Na razie jeszcze ze wzrostem nominacji nie idzie w parze fizyczny dopływ gazu do Europy z kierunku norweskiego:

Czy impulsy krótkoterminowe to jedyna przyczyna wzrostu cen?

W tym miejscu nasuwa się pytanie, czy wymienione krótkoterminowe przyczyny wahań cen gazu w Europie są jedynymi powodami obserwowanego wzrostu zmienności kursu. Wzrost cen zaczął się bowiem początkiem czerwca, jeszcze przed pojawieniem się impulsów krótkoterminowych i dotyczy nie tylko odbiorców w Europie, ale i w Azji , a towarzyszy mu wzrost cen u dostawców, zwłaszcza amerykańskich:

Równocześnie wyraźnie wzrosły stawki frachtu LNG na głównych kierunkach:

Znaczny wzrost stawek frachtu zanotowano też w Chinach, a dotyczy on tankowców przewożących ropę naftową:

Pakiet stymulacyjny ma ożywić chińską gospodarkę.

Analitycy uważają, że w krótkiej perspektywie gospodarka chińska może się nieco odbić. Wyniki badań ankietowych w chińskich przedsiębiorstwach wskazują, że sprzedaż samochodów powoli wzrasta, a wyniki w  sektorach handlu detalicznego i usług prawdopodobnie pozytywnie zaskoczą. Wskaźniki przychodów i marży zysku CBB poprawiły się w maju trzeci miesiąc z rzędu.

Nie oznacza to jednak, że oczekuje się boomu, który się tylko nieco spóźnia. Chińska gospodarka może się zacząć ponownie otwierać, ale raczej nie będzie się reaktywować. Gdy konsumenci wewnętrzni mogą się ożywić, największe czynniki napędzające chińską gospodarkę , czyli nieruchomości i eksport , pozostają słabe. Spożycie wewnętrzne stanowi około 37 proc. chińskiej gospodarki (w USA odsetek ten wynosi około 70 proc.). Powrót do normalnej aktywności konsumentów jest pomocny, ale nie wystarczy, aby udźwignąć gospodarkę. Chiny nigdy nie były w stanie dokonać ponownego otwarcia bez uruchomienia aktywności eksportowej i aktywności na rynku nieruchomości. Tymczasem eksport nadal stanowi 20 proc. chińskiej gospodarki.

Dlatego Chiny rozważają szeroki pakiet środków stymulacyjnych. Na rząd narasta presja, aby pobudzić gospodarkę. Propozycje stymulacyjne dotyczą środków mających na celu wsparcie rynku nieruchomości i popytu wewnętrznego. Są też propozycje obniżki stóp procentowych. Ostatnio bank centralny nieoczekiwanie obniżył swoją siedmiodniową stopę.

Najistotniejszą częścią pakietu stymulacyjnego ma być wsparcie rynku nieruchomości poprzez obniżenie kosztów niespłaconych kredytów hipotecznych na cele mieszkaniowe i zwiększenie sprzedaży za pośrednictwem krajowych banków państwowych, aby zapewnić dostawę domów. Pakiet nie jest jeszcze zatwierdzony , a jego zawartość może się zmienić.

Na razie nie jest jasne, kiedy nowe propozycje zostaną ogłoszone lub wdrożone. Dalsze szczegóły dotyczące zakresu proponowanego pakietu stymulacyjnego nie są jeszcze znane. Inwestorzy zapewne przyjmą dalsze wysiłki chińskich władz z zadowoleniem, ale sporo zależy od ostatecznej wielkości i składu środków stymulacyjnych.

Wydaje się też, że sama polityka pieniężna nie jest w stanie spowodować ożywienia gospodarki o rekordowym zadłużeniu przy wciąż  słabym globalnym popycie i przy braku zaufania wśród przedsiębiorstw i konsumentów. Dodatkowo obawy o brak stabilności finansowej wśród chińskich samorządów lokalnych i deweloperów powodują obawy przed wdrażaniem pakietów stymulacyjnych, które pomogły ożywić gospodarkę podczas poprzednich spadków.